Oι ημέρες που η τηλεόραση, οι εφημερίδες, τα περιοδικά και το ραδιόφωνο κυριαρχούσαν στο τοπίο της ενημέρωσης έχουν περάσει. Τα τελευταία χρόνια το Ιnternet αποτελεί όλο και περισσότερο τον πρωταρχικό προορισμό για όσους θέλουν να ενημερωθούν για την επικαιρότητα και να πληροφορηθούν όσα συμβαίνουν στον κόσμο, κυρίως ανάμεσα στους νέους.

Οι αλλαγές που έχει επιφέρει στο τοπίο της ενημέρωσης το Ιnternet είναι κοσμογονικές. Οι δυνατότητες που παρέχει στους χρήστες για πληρέστερη πληροφόρηση από διαφορετικές πηγές, για συμμετοχή στην τελική διαμόρφωση της είδησης και για συνεχή επαφή με την επικαιρότητα, κάνουν την ενημέρωση μέσω αυτού μια διαδικασία ιδιαίτερα ελκυστική για τη νεότερη γενιά.

Με την τεχνολογική «συνάντηση» του Ιnternet και των κινητών τηλεφώνων τρίτης γενιάς, οποιοσδήποτε διαθέτει iΡhone κρατά στην παλάμη του ένα «μιντιακό περιβάλλον» προσαρμοσμένο στις προσωπικές του προτιμήσεις, με «αγαπημένους» προορισμούς που μπορεί να περιλαμβάνουν ειδησεογραφικά πρακτορεία, ηλεκτρονικές εκδόσεις εφημερίδων και περιοδικών, συναθροιστές ειδήσεων, τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, αλλά και ιστολόγια, φόρουμ και ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Με το «περιβάλλον» αυτό οι χρήστες είναι εν δυνάμει «σε επαφή» επί 24ώρου βάσεως.

Οι έρευνες
Η ανάδειξη του Ιnternet σε πηγή ενημέρωσης προκύπτει από διάφορες έρευνες: Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία (Δεκέμβριος του 2009) της εταιρείας ΑGΒ Νielsen, οι περισσότεροι έλληνες χρήστες του (83,32%) δηλώνουν ότι το χρησιμοποιούν για αναζήτηση ειδήσεων.

Τα στοιχεία από την έρευνα Web ΙD, της εταιρείας Focus Βari, δεικνύουν ότι παρατηρείται αυξημένη χρήση του Ιnternet όχι μόνον ανάμεσα στους νέους, αλλά σχεδόν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Για τους νέους 13 ως 17 ετών το ποσοστό που δήλωνε το 2007 ότι το χρησιμοποιεί ως μέσο ενημέρωσης ανερχόταν στο 37%, ενώ το 2009 έφτασε στο 50%. Για τους νέους 18 ως 25 ετών τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 45% και 61%, ενώ για την ηλικιακή ομάδα 25 ως 34 ετών είναι 52% και 65%, αντιστοίχως για τις δύο χρονιές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία άλλης έρευνας, την οποία διενήργησαν οι σπουδαστές του τμήματος Δημοσιογραφίας του ΙΕΚ Ακμή από τον Νοέμβριο ως τον Δεκέμβριο του 2009 σε δείγμα 400 ατόμων, το Ιnternet, με ποσοστό 47,3%, αναδεικνύεται το δεύτερο μέσο που προτιμούν οι νέοι ηλικίας 18 ως 24 για την ενημέρωσή τους, με την τηλεόραση να κρατάει τα πρωτεία με ποσοστό 55,2%. Στην τρίτη θέση κατατάσσεται το ραδιόφωνο (15,7%) και στην τέταρτη οι εφημερίδες (13,1%).

Το Ιnternet εξελίσσεται ραγδαία ως μέσο ενημέρωσης και για την ηλικιακή ομάδα των 25 ως 45 ετών, στην οποία καταλαμβάνει επίσης τη δεύτερη θέση με ποσοστό 47,5%, ενώ η τηλεόραση, που έρχεται και εδώ πρώτη, συγκεντρώνει ποσοστό 50%. Ακολουθούν οι εφημερίδες (27,5%) και το ραδιόφωνο (25%).

Διεθνείς τάσεις
Οι τάσεις αυτές καταγράφονται, και μάλιστα πιο έντονες, σε χώρες του εξωτερικού όπως οι ΗΠΑ, όπου μάλιστα, όπως προκύπτει από έρευνα του ερευνητικού κέντρου Ρew, το 2008 ήταν η πρώτη χρονιά που το Ιnternet ισοφάρισε με την τηλεόραση στις προτιμήσεις των χρηστών ηλικίας κάτω των 30 ετών ως πρωταρχικό μέσο ενημέρωσης. Συγκεκριμένα, Ιnternet και τηλεόραση συγκέντρωσαν την προτίμηση του 59% των νέων, με τις εφημερίδες να καταλαμβάνουν την τρίτη θέση (28%) και το ραδιόφωνο την τέταρτη (18%).

Επίσης, έπειτα από έρευνα που διενεργήθηκε πριν από λίγο καιρό στην Ευρωπαϊκή Ενωση Διαδραστικής Διαφήμισης στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, το Βέλγιο και τις σκανδιναβικές χώρες προκύπτει ότι δύο στους τρεις χρήστες του Ιnternet στην Ευρώπη προτιμούν να ενημερώνονται από τα χιλιάδες ειδησεογραφικά σάιτ, αφήνοντας στην άκρη τις παραδοσιακές πηγές ενημέρωσης.

Ενημέρωση σε real time
Η κυρία Μπέτυ Τσακαρέστου, καθηγήτρια στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο επισημαίνει: «Αυτό που διαπιστώνουμε, και κυρίως για τους νεότερους ανθρώπους, ηλικίας 18 ως 30 ετών,αλλά και για μεγαλύτερες ηλικίες (35 ως 45), είναι ότι υιοθετείται όλο και περισσότερο η χρήση του Ιnternet για την ενημέρωση- πληροφόρηση μέσα από ενημερωτικά σάιτ,ηλεκτρονικές εκδόσεις εφημερίδων και περιοδικών,αλλά και μπλογκ, φόρουμ, κτλ.».

Οπως τονίζει η κυρία Τσακαρέστου, το Ιnternet «δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να συμμετέχει στη διαδικασία της ενημέρωσης. Τον κάνει ενεργητικό στη διαδικασία συλλογής και διανομής ειδήσεων» σημειώνει και εξηγεί ότι η δυνατότητα σχολιασμού και ανάγνωσης των σχολίων στις ηλεκτρονικές εκδόσεις των εφημερίδων μεγαλώνει ακόμα περισσότερο τη συμμετοχή των χρηστών στην τελική διαμόρφωση της είδησης. «Στο Ιnternet η ύλη δεν "κλείνει" ποτέ. Αντιθέτως παραμένει συνεχώς υπό διαμόρφωση και εμπλουτισμό, με νέα στοιχεία 24 ώρες το 24ωρο» τονίζει.

ΕΤΣΙ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΤΑ ΝΕΑ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΟΥΚΑΝΙΔΗΣ ιδιωτικός υπάλληλος, 31 ετών
«ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΙκυρίως από το Ιnternet και τα θέματα που με ενδιαφέρουν περισσότερο είναι τεχνολογίας και οικονομίας. Επισκέπτομαι μεγάλους διαδικτυακούς τόπους, ελληνικούς και ξένους. Πιστεύω ότι το μέλλον της ενημέρωσης ανήκει στο Ιnternet. Μάλιστα, στο εξωτερικό, όπου είναι πολύ πιο διαδεδομένο, οι τηλεοράσεις είναι ήδη συνδεδεμένες με το Διαδίκτυο. Στην τηλεόραση βλέπω κυρίως ντοκυμαντέρ και ταινίες, ενώ στο ραδιόφωνο ακούω μουσική».

ΧΡΥΣΑ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ιδιωτική υπάλληλος, 23 ετών
ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΙσε καθημερινή βάση από το Ιnternet και τα Σαββατοκύριακα από τις εφημερίδες. Στην τηλεόραση, όσο προλαβαίνω, παρακολουθώ ειδήσεις και ενημερωτικές εκπομπές. Στο Ιnternet διαβάζω τα νέα από τα σάιτ των μεγάλων εφημερίδων, τα τηλεοπτικά κανάλια και τα μπλογκ. Με το Ιnternet η ενημέρωση είναι πιο άμεση, αλλά στις εφημερίδες οι ειδήσεις παρουσιάζονται πιο αναλυτικά. Δεν νομίζω ότι στο μέλλον θα «χαθούν». Μπορεί να μειωθεί η κυκλοφορία τους, αλλά κανένα άλλο μέσο δεν θα τις αντικαταστήσει.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ιδιωτικός υπάλληλος, 29 ετών
ΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙτο Ιnternet και η τηλεόραση, στα οποία παρακολουθώ βασικά τις διεθνείς εξελίξεις και οικονομικά θέματα. «Σερφάρω» μέχρι να βρω αυτά που με ενδιαφέρουν. Από περιοδικά διαβάζω μόνον όσα κυκλοφορούν δωρεάν, εκτός ίσως από κάποιο μηνιαίο ανδρικό περιοδικό. Το μέλλον ανήκει στο Ιnternet. Η αναζήτηση ειδήσεων σε αυτό είναι πιο ενδιαφέρουσα, αφού μπορείς να ανατρέξεις σε πολλές διαφορετικές πηγές.

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: ΤΟΒΗΜΑ (Δ. Γαλάνης)